Τετάρτη 11 Ιουλίου 2012

Ναζιστικά τέρατα στην αρχαία ιστορία Η οικειοποίηση, η εκμετάλλευση και εν τέλει η διαστρέβλωση των στοιχείων του ελληνορωμαϊκού κόσμου από τον γερμανικό φασισμό και τα δηλητηριώδη ιδεολογήματά του

JOHANN CHAPOUTOT
Ο εθνικοσοσιαλισμός και η αρχαιότητα
Μετάφραση Γιώργος Καράμπελας,
Εκδόσεις Πόλις, 2012,
σελ. 716, τιμή 24 ευρώ

Σε τούτο το εκτενές δοκίμιο ο Σαπουτό εξηγεί την τερατώδη προσπάθεια του εθνικοσοσιαλισμού να οικειοποιηθεί την Ιστορία και τον ελληνορωμαϊκό κόσμο μεταφέροντάς τον στην περιοχή των φυλετικών φαντασιώσεων. Ο ναζιστικός μύθος δεν στηρίχθηκε μόνο στη θεωρία του χώματος και του αίματος (που χαρακτηρίζει άλλωστε και άλλες μορφές φασισμού). Στράφηκε και προς την αρχαιότητα (δηλαδή, τον ελληνορωμαϊκό κόσμο) για να αντλήσει τα ιστορικά και αισθητικά στοιχεία που του ήταν απαραίτητα προκειμένου να πείσει τον γερμανικό λαό ότι ο εθνικοσοσιαλισμός είναι ο κληρονόμος και συνεχιστής εκείνης της μεγάλης παράδοσης. Τα γνωρίσματα αυτά φυσικά τα διαστρέβλωσε επιχειρώντας να γράψει μιαν άλλη ιστορία, σύμφωνα με την οποία στη Μεσόγειο ο πολιτισμός αναπτύχθηκε από τους βόρειους λαούς που μετανάστευσαν προς Νότον και όχι από τα «μιάσματα» που ζούσαν εδώ. Ο πολιτισμός δηλαδή της Μεσογείου εξέφραζε το πνεύμα των Αρίων - και η παρακμή του οφειλόταν στον εκφυλισμό του αίματος.
Οι ναζιστές θαύμαζαν τη Σπάρτη και όχι την Αθήνα. Αλλά στο φαντασιακό πεδίο αυτό αποκτούσε και μιαν άλλη διάσταση που οριζόταν από τη δοξολογία και την ιεροποίηση του κακού, όπου μαύροι αρχάγγελοί του ήταν οι ηγέτες στους οποίους οι μάζες όφειλαν απόλυτη πίστη και υπακοή. Αυτός ο κυρίαρχος μύθος του θανάτου κατέλαβε έναν ολόκληρο λαό και τον οδήγησε στην καταστροφή σκορπίζοντας ταυτοχρόνως τον θάνατο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο. Το ερεθιστικό, αναλυτικό και απολύτως συναρπαστικό βιβλίο του Σαπουτό αποκαλύπτει όλες τις πτυχές της τερατώδους ιστορικής διαστρέβλωσης των ναζιστών και είναι ένα πολύτιμο ανάγνωσμα για όποιον θέλει να γνωρίσει τα ουσιαστικά γνωρίσματα του γερμανικού φασισμού και τα δηλητηριώδη ιδεολογήματά του. Ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή, όπου η δημοκρατία δοκιμάζεται λόγω της οικονομικής κρίσης, με αποτέλεσμα διόλου ευκαταφρόνητα τμήματα των ευρωπαϊκών κοινωνιών να αλληθωρίζουν προς την Ακροδεξιά.

Από τη διχόνοια στον Ιμπραήμ
Εκτενής και λεπτομερής παράθεση των γεγονότων λίγο πριν από τη χαραυγή του νέου ελληνικού κράτους


ΜΙΧΑΗΛ Β. ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ
Η απόβαση του Ιμπραήμ
στην Πελοπόννησο καταλύτης
για την αποδιοργάνωση
της Ελληνικής Επανάστασης

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2012,
σελ. 464, τιμή 18 ευρώ

Ο ακαδημαϊκός Μιχαήλ Β. Σακελλαρίου ανήκει στις σημαντικότερες προσωπικότητες των ανθρωπιστικών επιστημών, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και διεθνώς, με ευρύτατο και πολυδιάστατο έργο. Η «Απόβαση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο» γράφτηκε πριν από 70 χρόνια. Εργο αναλυτικό και πλήρες που αξιοποιεί το σύνολο των διαθέσιμων ελληνικών και διεθνών πηγών, αποτυπώνει τα γεγονότα εκείνων των τεσσάρων μηνών (από τον Φεβρουάριο ως τον Μάιο του 1825) στη διάρκεια των οποίων ο Ιμπραήμ πασάς αποβίβαζε τα στρατεύματά του στην Πελοπόννησο ενώ το νεοσύστατο ελληνικό κράτος σπαρασσόταν από εσωτερικές διαμάχες και συγκρούσεις και βρισκόταν υπό καθεστώς διάλυσης.
Ο πρόεδρος του Εκτελεστικού Γεώργιος Κουντουριώτης, αυτοδιορισθείς αρχιστράτηγος, αναχώρησε από το Ναύπλιο ενώ πίσω του ο Ιωάννης Κωλέττης τού έσερνε τα εξ αμάξης. Στην Πελοπόννησο αρνούνταν να στρατολογηθούν, δεδομένου ότι οι στρατηγοί τους ή βρίσκονταν στη φυλακή (με πρώτο και καλύτερο τον Κολοκοτρώνη) ή διώκονταν από την κυβέρνηση, που αποτύγχανε ακόμη και να προμηθεύσει τα στρατεύματα από τη Ρούμελη με εφόδια - κι αυτά στρέφονταν εναντίον της. Η Ελληνική Επανάσταση θα είχε οριστικά κατασταλεί αν δεν ακολουθούσαν στη συνέχεια τα γεγονότα που όλοι γνωρίζουμε. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να ξέρουμε με λεπτομέρειες τα όσα συνέβησαν εκείνη την εποχή. Και σε ό,τι αφορά την αυτογνωσία μας αλλά και ως μάθημα για το παρόν και το μέλλον.


ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ ΣΤΟ INTERNET


MISHA GLENNY

DarkMarket. Η αόρατη απειλή πίσω
από την οθόνη του υπολογιστή σου

Μετάφραση Ελσα Βιδάλη,
Εκδόσεις Πάπυρος 2012,
σελ. 395, τιμή 18 ευρώ

Τρεις είναι οι μεγάλες απειλές της «ηλεκτρονικής» εποχής μας: ο κυβερνοπόλεμος, το ηλεκτρονικό έγκλημα και η κατασκοπεία στο Διαδίκτυο. Ο ψηφιακός υπόκοσμος είναι πολύ μεγαλύτερος από όσο φανταζόμαστε και σ' αυτόν διεισδύει έπειτα από πολύχρονη και συστηματική έρευνα ο βρετανός ιστορικός και δημοσιογράφος Μίσα Γκλένι γράφοντας υπό μορφήν ρεπορτάζ ένα πραγματικό θρίλερ και δίνοντάς μας την εικόνα ενός αόρατου μεν αλλά πραγματικού και συχνά επικίνδυνου κόσμου, προειδοποιώντας μας πως το Διαδίκτυο δεν είναι μόνο γεμάτο με θαύματα αλλά εμπεριέχει και πολλούς κινδύνους.


FRANCO ALESSIO

Ιστορία της νεότερης φιλοσοφίας
Μετάφραση Θεοδώρα Θυμιοπούλου.
Επιστημονική επιμέλεια Σωτήριος Φουρνάρος,
Εκδόσεις Τραυλός, 2012,
σελ. 754, τιμή 26 ευρώ

Εξαιρετική μελέτη του διαπρεπούς ιστορικού και στοχαστή Φράνκο Αλέσιο που ερευνά σε βάθος τα κύρια φιλοσοφικά ρεύματα και τους σταθμούς της νεότερης φιλοσοφίας από τον 15ο ως τον 18ο αιώνα, και φθάνει ως τον Καντ. Στο πλαίσιο αυτό αναδεικνύονται οι μεγάλες κατακτήσεις της νεότερης ευρωπαϊκής σκέψης σε τέσσερις κυρίως χώρες (τη Γαλλία, την Αγγλία, τη Γερμανία και την Ιταλία) αλλά και το κοινωνικό και ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύχθηκαν, όπως και η τεράστια επίδρασή τους στον κόσμο που κληρονομήσαμε και σ' αυτόν που μας περιβάλλει.


DAVID ABULAFIA

Η μεγάλη θάλασσα
Μετάφραση Ελένη Χαλαζιά.
Πρόλογος Θάνος Βερέμης,
Εκδόσεις Ψυχογιός, 2012,
σελ. 818, τιμή 29 ευρώ

Για πάνω από 3.000 χρόνια η Μεσόγειος, η «μεγάλη θάλασσα», υπήρξε κέντρο του παγκόσμιου πολιτισμού, η γεωγραφική περιοχή όπου συνυπήρξαν και συχνά συγκρούστηκαν λαοί, πολιτισμοί και θρησκείες. Την τεράστια σημασία του κόσμου της Μεσογείου, του ρόλου του στην Ιστορία και του πολυεπίπεδου πολιτισμού του, που τον χωρίζει σε πέντε περιόδους, αναλύει ο διακεκριμένος ιστορικός Ντέιβιντ Αμπουλάφια χαρτογραφώντας το πολιτισμικό, κοινωνικό και ιστορικό της τοπίο και προσφέροντάς μας παράλληλα ένα γοητευτικό πανόραμα λαών, τόπων και ατόμων.


ΙΑΣΩΝ ΜΑΝΩΛΟΠΟΥΛΟΣ

Το «επαχθές» χρέος.
Τα σαθρά θεμέλια της Ευρωζώνης,
η ευθύνη της πολιτικής ελίτ και
της επενδυτικής κοινότητας
Μετάφραση Καρολίνα Μέρμηγκα.
Επιμέλεια Νίκος Ρούσος,
Εκδόσεις Μελάνι, 2012,
σελ. 567, τιμή 19,17 ευρώ

Ηταν αναπόφευκτο εξαιτίας των τεράστιων οικονομικών προβλημάτων να γεμίσει η αγορά με βιβλία τα οποία ασχολούνται με την κρίση χρέους που αντιμετωπίζουμε - τα περισσότερα γραμμένα πρόχειρα. Το «Επαχθές χρέος» του Ιάσονος Μανωλόπουλου, αρθρογράφου των «Times», ανήκει στις εξαιρέσεις. Καθαρό, νηφάλιο, χωρίς αναθεματισμούς και ιερεμιάδες, εξηγεί τα αίτια της κρίσης, τα σφάλματα και τις λανθασμένες εκτιμήσεις όχι μόνο τις δικές μας αλλά και των ευρωπαϊκών ελίτ όπως και της επενδυτικής κοινότητας. Το διαβάζει κανείς και αντιλαμβάνεται γιατί φτάσαμε ως εδώ, γιατί το ευρώ ήταν μια προβληματική «κατασκευή» και πώς επιμερίζονται οι ευθύνες - οι δικές μας και των εταίρων μας.


ROLAND BARTHES

Ημερολόγιο πένθους
Μετάφραση Κατερίνα Σχινά.
Εκδόσεις Πατάκη, 2012,
σελ. 278, τιμή 14,50 ευρώ

Ο Ρολάν Μπαρτ ήταν από τις κυρίαρχες λογοτεχνικές προσωπικότητες στις δεκαετίες του '60 και του '70. Μολονότι η λάμψη του έχει αρχίσει να φθίνει εδώ και κάμποσα χρόνια, βιβλία σαν τον «Βαθμό μηδέν της γραφής» και την «Αυτοκρατορία των σημείων» εξακολουθούν να έχουν τη σημασία τους όσον αφορά την κριτική σκέψη των μεταπολεμικών χρόνων. Εδώ όμως έχουμε τον θεωρητικό που ζει και καταγράφει το χρονικό ενός προσωπικού του δράματος: του θανάτου της μητέρας του και της οδυνηρής του προσπάθειας επί δύο χρόνια να αντιπαλέψει τον σπαραγμό της λήθης.


ΜΑΡΙΑ ΡΕΠΟΥΣΗ

Τα Μαρασλειακά
Εκδόσεις Πόλις, 2012,
σελ. 474, τιμή 22 ευρώ

Το 1925 στο Μαράσλειο Διδασκαλείο η νεαρή τότε καθηγήτρια Ρόζα Ιμβριώτη προκάλεσε την μήνιν των εθναμυντόρων για τον τρόπο με τον οποίο αναφέρθηκε στην Ελληνική Επανάσταση σε ένα μάθημά της. Το «σκάνδαλο» απασχόλησε επί μακρόν την κοινή γνώμη και είχε ως αποτέλεσμα να ακυρωθεί η αναμενόμενη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και να συκοφαντηθεί το εκπαιδευτικό έργο του διευθυντή του Διδασκαλείου Αλέξανδρου Δελμούζου. Το τι ακριβώς συνέβη τότε, ποια ήταν τα πραγματικά περιστατικά και πώς επέδρασαν στην εκπαιδευτική κοινότητα αλλά και συνολικά στην κοινωνία καταγράφει και αναλύει στην εκτενή αυτή μελέτη η Μαρία Ρεπούση.
 
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου